بایگانی برچسب برای: اقتصاد

یک ماهی می‌شود که از زمان ادای سوگند رئیس دولت سیزدهم می‌گذرد و طبیعی است که در روزهای ابتدایی، ذره‌بین افکار عمومی بر سیاست‌های احتمالی پیش‌رو، دقیق‌تر عمل می‌کند؛ در نتیجه بازار حدسیات، احتمالات، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های کارشناسان و فعالان اقتصادی گرم‌تر از همیشه بوده و مرور آنها خالی از لطف نیست. دکتر حسین عادل‌زاده مدیرعامل کارگزاری کارآمد و فعال بازار سرمایه نیز در این خصوص با تشریح سناریوهای قابل پیش‌بینی ناشی از سیاست‌های احتمالی دولت تازه‌وارد، از تاثیر آن بر بازار سرمایه می‌گوید که در ادامه می‌خوانیم.

• به نظر شما برجام در دوران ریاست جمهوری آقای رئیسی به نتیجه میرسد یا خیر؟ و اثر آن بر بازار به چه شکل خواهد بود؟

در دو ماه آخر ریاست جمهوری حسن روحانی شاهد ملاقات‌های متعددی بین ایران و اعضای برجام (غیر از آمریکا) بودیم. به طوری که فضای خوش‌بینی در اخبار شکل گرفت که انتظارات دلار و بازار سرمایه را در دوره چند روزه تغییر داد و شاهد تقاضای خوب برای گروه‌های خودرو و بانک بودیم. اما با فرسایشی شدن گفت‌وگوها و اتمام پرونده برجام در دوره روحانی، اما و اگرهای زیادی در توافق و نوع آن در دوره رییس‌جمهور جدید وجود دارد. از سویی شاهد نشانه‌هایی از بروز یک ارتباط و گفتمان بین ایران و آمریکا هستیم. نظیر گفت‌وگویی‌هایی بین ایران و سران کشورهای عربی به عنوان واسط بین ایران و آمریکا، آزادی‌سازی منابع بلوک شده ایران در کره جنوبی و پرداخت آن به شرکت‌های کره‌ای و صحبت‌هایی پیرامون آزادسازی زندانیان آمریکایی توسط ایران. اما از سوی دیگر در اظهارنظرات رسمی از عدم توافق بنیادی و جدی بین ایران و آمریکا در جریان است.

به طور خلاصه می‌توان گفت شاید ارتباط بین ایران و غرب، دیگر در چارچوب برجام جایی نداشته باشد و شاهد نوع جدیدی از گفت‌وگو و مذاکره باشیم. از سوی دیگر، در چند هفته گذشته با اتفاقات رخ داده در افغانستان، اظهارنظر جدید مسئولان و طرز فکر کابینه پیشنهادی، انتظار توافق حداقل در کوتاه‌مدت بسیار ضعیف شده است. به طوری که این انتظار در قالب افزایش نرخ دلار و رشد شاخص کل بورس خود را نشان داده است.

به طور کلی سه سناریو در آینده قابل پیش‌بینی است. در حالت بدبینانه هیچ توافق و مذاکره‌ای نخواهیم بود. شرایط تحریم روزبه‌روز شدیدتر خواهد شد و منابع ارزی کشور و فروش نفت همانند دوره ترامپ خواهد بود. در این حالت با توجه به کسری بودجه فعلی و عدم تزریق منابع نفتی به کشور، متغیرهای اقتصادی به شدت از حالت تعادل نسبی فعلی خارج خواهند شد و دولت جدید برای اداره کشور و مدیریت آن با چالش‌های بسیار بیشتری رو‌به‌رو خواهد شد. بازار سرمایه در این حالت به عنوان یک مامن جدی و مهم برای حفظ ارزش پول سرمایه‌گذاران خواهد بود.

در سناریوی معقولانه شاهد سطحی از گفتمان خواهیم بود که فروش نفت با سخت‌گیری‌های کمتری انجام می‌شود و منابع ارزی حاصل از آن در قالب کالا و دارو، وارد کشور شده و نیازهای کشور در حد ضرورت برطرف خواهد شد اما در این شرایط نیز با توجه به کسری بودجه و رشد نقدینگی، افزایش متغیرهای اسمی در اقتصاد چندان بعید نیست. در این حالت نیز بازار سرمایه با چالش خاصی مواجه نمی‌شود.

در حالت خوش‌بینانه اما شاهد سطحی از توافق و مذاکره خواهیم بود که در آن علاوه بر ورود منابع ارزش حاصل از فروش نفت، شاهد ورود سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های مختلف اقتصاد خواهیم بود. در این حالت با فزونی منابع در دست دولت، شرایط برای اصلاح زیرساخت‌های اقتصادی فراهم خواهد شد و با رشد اقتصادی در طول سال‌های پیش‌رو بازار سرمایه به عنوان آینه تمام نمایه اقتصاد با رشد مواجه خواهد شد.

می‌توان گفت در حال حاضر در حال گذار به مرحله بدبینانه هستیم. افزایش نرخ دلار، عدم برنامه خاص وزیران پیشنهادی برای اصلاح بحران‌های موجود، شدت یافتن کرونا و کسری بودجه روزافزون سناریوی اول را به شدت تقویت می‌کند.

• با توجه به رشد نقدینگی در سال گذشته، نظرتان در خصوص نرخ تورم و نرخ دلار در سال ۱۴۰۰ چیست؟ و با توجه به این موضوع برآوردتان از صنایع پیش رو در سال جاری چیست؟

متوسط رشد نقدینگی در بلندمدت حدود ۲ درصد در ماه بوده است. اما در چند ماه گذشته شاهد رشد ناگهانی پایه پولی و نقدینگی بوده‌ایم. به طوری که رشد نقطه به نقطه پایه پولی در تیرماه سال جاری به بیشترین میزان در ۱۰ سال اخیر رسید.

بانک مرکزی در گزارشی به تشریح عملکرد خود در تیرماه پرداخت. براساس این آمار، رشد نقطه به نقطه پایه پولی در تیرماه از ۴۰ درصد گذشت و به رقم بی‌سابقه ۶/ ۴۲ درصد رسید. این در حالی است که این شاخص در خردادماه ۷/ ۳۰ درصد بود و در تیرماه بیش از ۱۰ درصد افزایش یافت.

این نرخ رشد پایه پولی در دهه ۹۰ شمسی بی‌سابقه است. دلایل مختلفی می‌توان برای جهش حدود ۱۲درصدی میزان رشد پایه پولی ذکر کرد، اما استفاده دولت از پایه پولی برای تامین بودجه و تنگناهای ناشی از تحریم در صدر متهمان این واقعه قرار می‌گیرند.

با توجه به عدم اصلاح ساختاری در وضعیت اقتصادی کشور می‌توان گفت رشد نقدینگی و تورم کماکان ادامه‌دار خواهد بود. به طوری که متوسط تورم در سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد و در حالت بدبینانه ۷۵ درصد برآورد می‌شود.

نرخ دلار نیز در صورت تداوم شرایط فعلی همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد. اگر چه که در ماه‌های گذشته انتظارات ناشی از توافق احتمالی تا حدی باعث تعادل فعلی در نرخ دلار شده بود، اما به یکباره با رسیدن نرخ دلار به سطح ۲۶ هزار تومان شاهد موج مجدد صعودی در بازار دلار هستیم. پیش‌بینی می‌شود با روند فعلی اقتصاد کشور، به زودی شاهد دلار ۳۰ هزارتومانی باشیم.

در شرایط فعلی اما می‌توان صنایع موجود در بازار سرمایه را به سه دسته دلاری محور، متاثر از برجام و داخلی تقسیم کرد. در صنایع دلاری محور گزینه‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد اما توجه به قیمت‌های جهانی باید در دستور کار قرار داشته باشد. در صنایع داخلی نیز، صنایعی در که در حالت آزادسازی نرخ دلار دریافتی و بالطبع افزایش نرخ محصولات هستند گزینه‌های جذابی می‌باشند. در صنایع متاثر از برجام همانند بانک و خودرو شرایط سیاسی کشور بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.

به طور کلی باید وزن صنایع و سهم‌های دلاری در سبد سرمایه‌گذاری غالب باشد و سهم صنایع داخلی و سهم‌های برجامی به ترتیب وزن کمتری داشته باشد.

• فکر می کنید حذف ارز ۴۲۰۰ تا چه زمانی اتفاق بیفتد و تاثیر آن بر صنایع مختلف به چه شکل خواهد بود؟

با توجه به منابع ارزی بسیار محدود در دست دولت از چند ماه قبل شاهد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هستیم. در وضعیت فعلی، آزادسازی نرخ در صنعت دارو در دستور کار قرار گرفته است. به طور کلی با آزادسازی نرخ محصولات و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، شاهد افزایش ریالی سود شرکت‌ها و افت حاشیه سود خواهیم بود. افزایش نرخ محصولات نیز احتمالا در چند مرحله و در بلندمدت اتفاق بیفتد. همانطور که اشاره شد صنعت دارو، روغن خوراکی و غذایی و صنعت لاستیک با افزایش سودآوری همراه خواهند بود.

• با توجه به دستوری بودن نرخ برخی محصولات، آزادسازی آنها چه تاثیری بر بازار خواهد داشت؟ و در کل با آزادسازی نرخ‌های دستوری موافق هستید یا خیر؟

دستوری بودن نرخ محصولات باعث ایجاد ناکارآمدی، رانت و افزایش فساد شده است. با آزادسازی نرخ‌ها شاهد افزایش سود ریالی شرکت‌ها خواهیم بود اگرچه در این حالت، مدیریت شرکت بسیار سخت‌تر و محیط اقتصادی رقابتی‌تر خواهد شد. آخرین آزادسازی نرخ نیز در صنعت سیمان رخ داد که با اقبال بسیار خوب بازار رو‌به‌رو شد . با واقعی شدن قیمت محصولات و عدم دخالت دولت در حوزه قیمت‌گذاری شاهد کاهش بسیار چشمگیر در هدررفت منابع خواهیم بود.

• ریسک‌های ایجاد شده (خشکسالی، قطعی برق و..) را برای صنایع مختلف چگونه ارزیابی می‌کنید و اثر (مثبت یا منفی) آن را بر کدام صنایع بیشتر می‌دانید؟

بیشترین ریسک قطعی برق مربوط به صنایع فولاد، سیمان و آلومینیوم خواهد بود. همانطور که در هفته‌های  گذشته شاهد بودیم این شرکت‌ها مجبور به کاهش تولید خود شدند امری که باعث کاهش سمت عرضه و جهش ناگهانی قیمت در محصولاتی نظیر سیمان شد.  از طرفی باعث انتشار گزارشات ماهانه ضعیف در صنایع فولادی و سیمانی در هفته گذشته بودیم. اما در ماه جاری و با توجه به برطرف شدن قسمتی از مشکل برق، انتظار می‌رود شاهد گزارشات نسبتا خوبی در صنایع مذکور باشیم.

وبینار تحلیل بازارهای مالی با حضور تحلیلگران این بازارها در کارگزاری کارآمد برگزار و موضوعات روز اقتصادی بررسی و تحلیل شد.

در این وبینار ابتدا به بررسی اقتصاد امریکا و احتمال تغییر در سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی امریکا پرداخته شد. بانک مرکزی آمریکا انتظار داشته که با حفظ نرخ بهره در زیر سطح ۰٫۲۵ درصد، نرخ تورم در سطح ۲ درصد باقی بماند و در عین حال، رشد اشتغال به حداکثر خود برسد. اما نرخ تورم در ۱۲ ماه منتهی به ماه ژوئن به ۵.۴ درصد رسیده که بالاترین نرخ تورم سالانه در ۱۳ سال گذشته به شمار می‌رود.

نرخ رشد اقتصادی چین نیز در سه ماهه دوم سال جاری میلادی ۸.۱ درصد رسید که نسبت به سه ماهه نخست سال جاری که رشد  ۱۸.۳ درصدی را تجربه کرده بود، زنگ خطری برای اقتصاد این کشور تلقی شد.

در ادامه به وضعیت اتحادیه اروپا پرداخته شد که رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد تمام ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا طی ۱۸ ماه آینده به طور کامل از اثرات اقتصادی ناشی از بحران کرونا نجات خواهند یافت. در این راستا کمک مالی ۷۵۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا برای راه‌اندازی مجدد فعالیت‌های اقتصادی (محل تامین انتشار اوراق قرضه) جزو برنامه‌های این اتحادیه است.

همچنین در مورد پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول در خصوص رهایی کشورها از ویروس کرونا و بازگشت به شرایط اقتصادی قبل از این ویروس صحبت به میان آمد که این پیش‌بینی‌ها به شرح ذیل است:

آمریکا، هند و روسیه در سال جاری به طور کامل از اثرات اقتصادی بحران کووید ۱۹ رهایی خواهند یافت. کشورهای منطقه یورو و همچنین بریتانیا، کانادا و ژاپن برای جبران تمام خسارات باید تا سال ۲۰۲۲ منتظر بمانند. چین که خود منشأ ویروس کرونا بوده است، از معدود کشورهایی بوده که رشد اقتصادی پساکرونا در آن از سال ۲۰۲۰ از سر گرفته شد.

امروز در کشورهای کم درآمد تنها ۹ درصد مردم حداقل یک دُز واکسن کرونا دریافت کرده‌اند. سازمان ملل هشدار داده که ممکن است برخی از کشورهای در حال توسعه تا سال ۲۰۲۳ به سطح قبل از همه‌گیری کرونا باز نگردند.

گروه هفت که اتحادیه اروپا نیز در آن حضور دارد، اخیراً متعهد شده است که برای پایان دادن به همه‌گیری کرونا تا پایان سال ۲۰۲۲ یک میلیارد دُز واکسن به کشورهای کم‌درآمد اهدا کند.

در ادامه در خصوص اقدام اتحادیه اروپا به منظور خلق رمز ارزی به نام e-euro یا همان یورو دیجیتال توضیحاتی داده شد که قرار است این ارز دیجیتال نسخه الکترونیکی اسکناس و سکه یورو باشد و بانک مرکزی اروپا تأکید دارد که یورو دیجیتال «مکمل پول نقد است، نه جایگزین آن.»

این ارز دیجیتال قرار است تا پیش از سال ۲۰۲۶ ، عرضه رسمی شود. قرار است خدمات  این ارز  از سوی بانک مرکزی اروپا رایگان و با کارت‌ یا تلفن هوشمند قابل استفاده باشد.

در ادامه به وضعیت و چشم‌انداز نفت پرداخته شد که قیمت نفت ۵۰ درصد از ابتدای سال جاری میلادی با خروج اقتصادها از بحران کرونا و احیای تقاضا برای سوخت افزایش یافته است. همچنین در خصوص تکمیل یک خط لوله جدید، نفت خام صادراتی از محدوده تنگه هرمز ‘به سواحل مکران’ در جنوب سیستان و بلوچستان و سواحل دریای عمان صحبت به میان آمد که قرار است روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام از این مسیر منتقل شود و این حجم در آینده به روزانه یک میلیون بشکه افزایش یابد.

موضوع دیگری که مورد بررسی قرار گرفت کمک ۶ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا به ترکیه برای مبارزه با مهاجرت غیرقانونی بود. در همین راستا با توجه به گزارشات اداره مسکن ترکیه در سال گذشته میلادی، اتباع کشورهای خارجی در سال میلادی که گذشت در ترکیه ۴۰ هزار و ۸۱۲ واحد خانه خریداری کرده‌اند. ایرانیان ۷ هزار و ۱۸۹ واحد مسکونی را خریداری کرده‌اند که با توجه به این آمار  همچنان مشتاق‌تر ازعراقی‌ها، روس‌ها و افغان‌ها در صدر خریداران ملک در ترکیه هستند.

بیت‌کوین نیز دیگر موضوعات مورد بررسی بود که  این رمز ارز در پی انتشار آگهی استخدام شرکت آمازون (کارشناس رمزارزها و  بلاک‌چین) به مرز ۴۰ هزار دلار رسید.

طبق صحبت‌های محسن علیزاده، عضو ناظر مجلس در شورای ‌عالی بورس ایران؛ رونق معاملات بازار رمزارزها (ارزهای دیجیتالی) موجب شده تا حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی برای خرید رمز ارزها از بورس خارج شود.

در ادامه در خصوص هزینه خانوار صحبت به میان آمد که طبق آمار اعلامی مرکز آمار ایران در سال گذشته متوسط هزینه‌ سالانه‌ یک خانوار شهری حدود ۶۲ میلیون تومان بوده است .این رقم برای خانوارهای روستایی ۳۴ میلیون تومان اعلام شده است.

در بین هزینه‌‌های خوراکی، بیشترین سهم مربوط به آرد، رشته، غلات، نان و گوشت و در هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.

از سوی دیگر متوسط درآمد سالیانه خانوارهای شهری بیش از ۷۶ میلیون تومان و  متوسط درآمد اظهار شده­ سالانه‌ یک خانوار روستایی ۴۲ میلیون تومان بوده است.

رضایی در ادامه اذعان کرد: دهه ۹۰ به تعبیری دهه از دست رفته اقتصاد ایران است. این ادعا با بررسی چند شاخص مورد تحلیل قرار گرفت.

نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دهه ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ عمدتا منفی بوده است یعنی نه تنها سرمایه‌گذاری جدیدی برای ایجاد اشتغال و تولید ثروت صورت نگرفته حتی در سال‌هایی وضعیت موجود نیز حفظ نشده، ماشین‌آلات و ساختمان مربوط به واحدها و بنگاه‌های تولیدی مستهلک شده‌اند و این سرمایه‌ها با ماشین‌آلات جدیدتر با بهره‌وری بالاتر جایگزین نشده، ساختمان‌های بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی و تجاری مستهلک شده اما جایگزینی برای آنها اندیشیده نشده است.

نمودار ذیل موید این ادعاست.

همچنین افت مصرف بخش خصوصی در دوره سال‌های ۹۰ تا ۹۹ گواه دیگری از دهه گمشده یا از دست ‌رفته در این سالهاست که مردم مجبور شدند سفره‌های کوچک‌تر داشته باشند و از سبد مصرفی خود کم کنند.

تولید ناخالص داخلی نیز مهمترین معیار برای تایید این ادعاست که کاهش روند آن در این دهه منجر به :

• کاهش اشتغال
• افزایش بزهکاری
• کاهش درآمد سرانه
• منفی شدن تراز تجاری و کاهش ورود ارز به کشور و افزایش قیمت آن

در پایان نیز سهام و صنایع دارای پتانسیل مورد بررسی قرار گرفت و به پرسش‌های شرکت‌کنندگان در این وبینار به صورت کامل پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است این وبینار هر ماهه در کالج کارآمد برگزار می‌گردد که علاقمندان می‌توانند از طریق تماس با واحد آموزش کارگزاری کارآمد از نحوه شرکت و زمان برگزاری آن اطلاع یابند.

هفتمین وبینار تحلیل ماهانه بازارهای مالی کارگزاری کارآمد با بررسی افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران، اقبال جهانی از بازار جدید رمزارزها، رشد بهره سالانه و نرخ تورم در اقتصاد ایران و همچنین توافق برجام و آثار احتمالی آن بر بورس و دلار برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی کارگزاری کارآمد، در این وبینار که با حضور میثم رضایی و مجید حصاری از کارشناسان بازار سرمایه برگزار شد، وضعیت اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفت که مهمترین موضوعات قابل اشاره آن می‌توان به ادامه سیاست‌های پولی انبساطی فدرال رزرو اشاره کرد. به نظر می‌رسد بانک مرکزی آمریکا کماکان بر کاهش نرخ بهره به زیر ۰٫۲۵% تاکید دارد و این سیاست تا دو سال آینده با توجه به آرا اعضای آن بر این سطح از نرخ بهره ادامه داشته باشد.

همچنین وضعیت نفت جهانی و گزارش جدید صندوق بین‌المللی پول در خصوص قیمت نفت در سال جاری میلادی بررسی شد که در این گزارش، پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از قیمت متوسط هر بشکه نفت در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۸ دلار و ۵۲ سنت برآورد شده است.

افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران نسبت به سال گذشته

از سوی دیگر خبر مهم در حوزه نفت می‌توان به افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران نسبت به سال گذشته اشاره کرد که به صادرات روزانه نزدیک نیم میلیون بشکه نفت در ماه جاری رسیده است.

افزایش چشمگیر صادرات نفت و گاز ایران به دلیل بالا رفتن قیمت‌های جهانی و تخفیف قابل ملاحظه‌ی ایران برای به حاشیه راندن رقبا به چین از مهمترین عوامل افزایش مقدار نفت می‌توان عنوان کرد.

بررسی آماری اقبال جهانی از بازار جدید رمز ارزها

همچنین اقبال جهانی از بازار جدید رمز ارزها دیگر موضوعات مورد بررسی این وبینار بود که می‌توان به موضوع افزایش اقبال به بیش از ۲۹ رمزارز پرطرفدار از میان چند هزار ارز دیجیتالی موجود در جهان و سهم ۵۶ درصدی بیت‌کوین در جذب سرمایه موجود در بازار ارز‌های مجازی اشاره نمود.

علاوه بر این، اتریوم موفق شده سهم بازار خود را به نزدیک ۲۴۸ میلیارد دلار برساند و بایننس‌کوین و ریپل نیز به ترتیب ۷۲.۵ و ۶۴.۳ میلیارد دلار از سرمایه‌های جذب شده در بازار رمز ارزها را از آن خود کرده‌اند.

بیت‌کوین با ۳۲۳ درصد رشد از ۱۱ هزار و ۸۰۰ دلار در آغاز نوامبر گذشته به ۵۰ هزار دلار در پایان ماه مارس ۲۰۲۱ رسید که از نیمه مارس گذشته تاکنون در محدوده ۴۶ تا ۶۰ هزار دلاری نوسان کرده است.

در این خصوص همچنان هشدار وزیر خزانه‌داری بایدن درباره سرمایه‌گذاری در بیت‌‌کوین و پیشنهاد وضع مالیات بر این نوع دارایی‌ها موضوع تاثیرگذار بر این بازار بوده است.

بررسی رشد بهره سالانه و تورم در اقتصاد ایران

در ادامه موضوعات مهم اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفت که از مهمترین آن می‌توان به رشد بهره سالانه و تورم اشاره نمود.

در این نمودار نرخ بهره واقعی (رابطه فیشر) مؤید عدم جذابیت سرمایه‌گذاری در بانک در ۳ سال اخیر شناسایی شد. در ادامه به موضوع اشاره شد که با توجه به پیش‌بینی تورم بالای ۳۰ درصد در سال ۱۴۰۰ و نرخ بهره اسمی ۱۶ درصد، کماکان نرخ بهره واقعی منفی است و سود بانکی برای سرمایه‌گذاران فاقد جذابیت در سال ۱۴۰۰ خواهد بود.

توافق برجام و آثار احتمالی آن بر بورس و دلار

از دیگر موضوعات مهم مورد بررسی، مساله توافق برجام و آثار احتمالی آن بر بورس و دلار بود که کارشناسان به مهمترین این عوامل در تعیین نرخ ارز در کشور اشاره کردند. شدت و ضعف مراودات تجاری، شاخص برابری قدرت خرید (Purchasing Power Parity، وضعیت تراز تجاری ایران بعد از توافق احتمالی (BP) و تقاضای انباشه شده در گمرکات کشور در کوتاه‌مدت (۳۰ میلیارد دلار تقاضای انباشته شده در گمرکات کشور) بخشی از این عوامل هستند.

همچنین قیمت دلار در صورت توافق بسیار دور از عدد ۲۰ هزار تومان، پیش‌بینی نشد و تحلیلگران این وبینار بر آن بودند که در میان مدت قیمت دلار حول عدد ۲۰ هزار تومان در نوسان خواهد بود.

اثر توافق احتمالی برجام بر بورس را مشخصا نمی‌توان اعلام نمود. اما در کوتاه مدت با کاهش نرخ دلار می‌توان انتظار کاهش مقطعی در شاخص را داشت اما در ادامه صنایع ارزبر و ارزآور و همچنین صنایعی که سهولت در واردات مواد اولیه یا صادرات کالای نهایی برخوردار می‌شوند، وضعیت متفاوتی خواهند داشت.

یکی دیگر از موضوعات قابل توجه در ماه‌های اخیر، می‌توان به اعلام موضع نامزدهای انتخاباتی در مقابل بازار سرمایه اشاره نمود. بازار سهام برخلاف سال‌های قبل نقش مهمی در انتخابات ریاست جمهوری امسال ایفا می‌کند و نامزدهای ریاست جمهوری احتمالا مواضع روشن‌تری نسبت به بازار سرمایه خواهند داشت.

در این خصوص وضعیت شاخص فلاکت یا همان Misery index)) در ۶ دوره گذشته اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفت که نمودار ذیل بیانگر وضعیت این شاخص اقتصادی در ادوار گذشته ریاست جمهوری در ایران است.

در نگاه اقتصاددانان یکی از شرایط بحرانی یک کشور، زمانیست که سطح عمومی قیمت‌ها یا تورم افزایش یابد و همزمان نرخ بیکاری نیز رو به کاهش باشد.

در ادامه وضعیت بازار مسکن و مهمترین اخبار این روزها یعنی “مالیات بر خانه‌های خالی” نیز مورد بررسی قرار گرفت که از مهمترین موضوعات مورد بررسی می‌توان به:
-دریافت اولین مالیات از خانه خالی در تابستان  ۱۴۰۰ به اندازه نصف ارزش اجاره ماهانه

– اخذ مالیات از بازار مسکن نقش موثری در کاهش سفته بازی

– خانه‌های واقع در شهرهای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و روستاها مشمول مالیات نخواهد شد اما باید در سامانه ثبت شوند.

برای مثال اگر یک واحد مسکونی با ودیعه ۵۰ میلیون تومان و اجاره ماهیانه دو میلیون تومان بیش از چهار ماه خالی بماند در سال اول مشمول ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جریمه می‌شود.

ششمین وبینار تحلیل ماهانه بازارهای مالی کارگزاری کارآمد با اشاره به پیش‌بینی‌هایی از صندوق بین‌المللی پول و مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار و اقتصاد ایران و جهان در ماهی که گذشت، بررسی شد.

به گزارش روابط عمومی کارگزاری کارآمد، در ابتدای این وبینار، که با حضور میثم رضایی تحلیلگر و مدرس بازارهای مالی کارگزاری کارآمد و دکتر امیرمهدی میرشاه‌ولد مدرس و تحلیلگر، برگزار شد، در مروری بر پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، به موضوعاتی از قبیل رشد اقتصادی جهان ۵/۵ درصد، تخمین رشد ۱/۵ درصدی اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۲۱، رشد ۴/۲ درصدی کشورهای حوزه یورو، هند با ۵/۱۱ درصد و چین با ۱/۸ درصد بالاترین نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۱ میلادی، بهبود ۸ درصدی تجارت جهانی در سال ۲۰۲۱ میلادی، پیش‌بینی روند تدریجی بهبود جهانگردی و سفرهای هوایی، قیمت متوسط هر بشکه نفت ۵۰ دلار و بهبود کندتر کشورهای متکی به درآمدهای نفتی و توریسم در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه تا زمان برگشت سفرها به حالت عادی و ثبات در بازار نفت، اشاره شد.

در ادامه، سیاست‌های بانک مرکزی امریکا (فدرال رزرو) مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی اثر سیاست‌های پولی انبساطی (کاهش نرخ بهره) و اثر آن بر نرخ بیکاری ارزیابی گردید.

همچنین با مروری بر وضعیت تجارت اتحادیه اروپا و چین در سالی که اکثر اقتصادهای بزرگ بواسطه تاثیر کرونا بر اقتصاد رنج می بردند، عملکرد موفقیت‌آمیز چین مورد بررسی قرار گرفت.

موضوع دیگری که به آن اشاره شد، سیاست‌های دولت بایدن در قبال ایران بود که در آن بر سختگیری هوشمندانه دولت بایدن بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران و همچنین تاثیر آن بر اقدامات خریداران نفت در اروپا، ژاپن، کره جنوبی و حتی هند تاکید شد.

به نظر می‌رسد سیاست‌های دولت بایدن تا پس از انتخابات ۱۴۰۰ ایران، در فاز اجرایی قرار نگیرد و احتمال گشایش در روابط دو کشور پیش از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ ضعیف باشد.

همچنین وضعیت نفت در ماه گذشته مورد تحلیل قرار گرفت که به دنبال آن، دلایلی مانند مشکلات سرمای بی‌سابقه در جنوب ایالات متحده، عامل مهم در افزایش قیمت نفت خام تا سوم اسفند برشمرده شد.

از سوی دیگر، بهبود شرایط عرضه نفت و همچنین تقویت احتمال بازگشت ایران به بازار نفت، از عوامل کاهش قیمت نفت در تاریخ سوم و چهارم و پنجم اسفند عنوان گردید.

پیرامون پیش‌بینی قیمت نفت در سال ۲۰۲۱، سرعت استفاده همگان از واکسن کرونا و امنیت تولید، از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر تقاضای نفت در سال ۲۰۲۱ برشمرده شد.

تحلیل اقتصاد ایران مساله دیگری بود که در ادامه این وبینار به آن اشاره شد.

اصلاحات لایحه بودجه ۱۴۰۰ توسط مجلس شورای اسلامی یکی از موارد قابل بررسی در اقتصاد ایران بود. در این خصوص، نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی و نرخ تسعیر ارز تغییری نکرد اما به دولت اجازه داده شد تا در شش ماهه اول سال آینده، نرخ ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومان را به تدریج تعدیل کند. البته این طرح ممکن است به پایان دولت حسن روحانی نرسد.

علاوه براین، منابع پیش‌بینی شده در لایحه بودجه ۱۴۰۰ از سوی دولت، ۸۴۱ هزار میلیارد تومان بود که در لایحه اصلاحی حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان به این رقم اضافه شده و به ۸۵۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.

درآمدهای نفتی نیز با رقم تعیینی ۱۹۹ هزار میلیارد تومان به مجلس ارائه شد که نظر بهارستان‌نشینان در این خصوص ۲۵۰ هزار میلیارد تومان می‌باشد.

در لایحه اصلاحی پیشنهاد شده است که ۱۰ هزار میلیارد تومان از بازپرداخت اوراق و ۳۰ هزار میلیارد تومان نیز از اعتبارات هزینه‌ای کم شود.

پیشنهاد افزایش ۲۵ هزار میلیارد تومانی درآمدهای مالیاتی به دولت و در نظر گرفتن سقف برای حقوق‌های بالا، از موارد دیگری بود که برای اصلاح لایحه بودجه ۱۴۰۰ به آن اشاره شد.

همچنین با پیشنهاد افزایش نمایندگان مجلس به تغییر درآمدهای نفتی از ۱۹۹ هزار میلیارد تومان به ۲۵۰ هزار میلیارد تومان، بنظر می‌رسد تحقق لایحه بودجه ۱۴۰۰ بیش از ۵۰ درصد به فروش نفت بستگی دارد و این فروش نیز مستلزم بازگشت ایران به برجام است. در غیر این صورت عملا صادرات روزانه به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه امکان‌پذیر نمی‌باشد.

چشم‌انداز اقتصاد ایران نیز در ادامه وبینار بررسی شد. با توجه به پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول و سازمان برنامه و بودجه، در صورت تحقق تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۰، حجم مورد نظر برابر با حجم اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۰ می‌باشد.

این دهه را می‌توان «دهه از دست رفته اقتصاد ایران» عنوان کرد زیرا بعد از ۱۰ سال حجم اقتصاد ایران نسبت به سال ۹۰ تغییری نیافته است و این در شرایطی قرار دارد که سطح عمومی قیمت‌ها، قدرت خرید، شاخص دسترسی به کالا و خدمات، تغییرات قابل توجهی یافته است.

همچنین گزارش آمار مقدماتی تجارت خارجی طی ۸ ماه نخست مورد بررسی قرار گرفت که به شرح ذیل می‌باشد.

در ادامه به شرایط خروج ارز از ایران با توجه به گزارش سازمان مسکن ترکیه و مرکز پژوهش‌های مجلس، اشاره شد که خروج ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه از ایران در دو سال گذشته، موضوع اصلی بوده و بخشی زیادی از این پول، صرف خرید مسکن در کشورهای همسایه ایران شده است.

طبق اعلام نتیجه این گزارش توسط مرکز پژوهش‌های مجلس، غيرقابل پيش‌بينی بودن وضعيت سياسی و اقتصادی، دشوار بودن فعاليت اقتصادی، ریسك بالای سرمایه‌گذاری، خلاءهای موجود در سياست عمومی كشور برای حمایت از سرمایه و تمایل به زندگی در خارج از كشور در خصوص نقدینگی های سرگردان و استقبال مردم از بازارهای نوظهور مانند بازار رمزارزها، از مهم‌ترین دلایل خروج سرمایه از ایران می‌باشد.

از این رو، آماری که منتشر شده است، موید شرایط استقبال ایرانیان از این ارز تنها در یک روز و در یکی از صرافی‌های ایران به شرح زیر می‌باشد.

این گزارش بیانگر معامله هزار و ۳۹۶ میلیارد تومانی تنها در ۲۴ ساعت در یکی از صرافی‌های کشور بوده است.

در ادامه وبینار، به عوامل رشد بیت کوین پرداخته شد که مهمترین عامل آن در ماه گذشته، خرید ۱٫۵ میلیارد دلاری شرکت تسلا از این رمزارز بوده است.

همچنین مهمترین عامل ریزش در بازه زمانی ۳ تا ۵ اسفندماه، هشدار وزیر خزانه‌داری بایدن درباره سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین بود که او بیت‌کوین را یک روش بسیار ناکارآمد برای معاملات پولی عنوان کرد و افزود: سوالات مهمی در مورد مشروعیت و ثبات رمزارزها وجود دارد که بسیاری از آنها هنوز توجیه عقلایی ندارند.

در بخش دوم این وبینار، شاخص صنایع و سهم‌های منتخب مورد بررسی قرار گرفت. می‌توان موارد مطرح شده در آن را به صورت تفصیلی در کانال کالج کارآمد به آدرس @collegekaramad مشاهده کرد.